Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 17, 2012

Συνέντευξη υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Γ. Βρούτση στην «Καθημερινή της Κυριακής»

1.       Κύριε Υπουργέ, πώς αντιμετωπίζετε τα νέα ζητήματα που σας έθεσε η τρόικα αναφορικά με την επαναδιευθέτηση του χρόνου εργασίας  και τις αποζημιώσεις? Αναφέρομαι στο περίφημο email με το οποίο τέθηκαν εκ νέου όλα τα κρίσιμα θέματα στο τραπέζι.
Έχω τοποθετηθεί με ευθύτητα στο ζήτημα αυτό. Εκτιμώ ότι κάποια ζητήματα που τέθηκαν πρόσφατα ήταν άκαιρο να τεθούν. Δεν συνεισφέρει στη διαμόρφωση ενός ομαλού κλίματος να ανοίγουμε νέα κεφάλαια στις εργασιακές σχέσεις προτού αποτιμηθούν οι επιπτώσεις των πολλών αλλαγών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα.
Αυτή ήταν από την πρώτη στιγμή και αυτή συνεχίζει να.............
 είναι η πολιτική θέση του υπουργείου Εργασίας.
Από εκεί και πέρα, σε ό,τι αφορά στις ανειλημμένες υποχρεώσεις της χώρας που έχουν αποτυπωθεί ήδη από το Φεβρουάριο στο νόμο 4046/2012, συζητούμε και εξετάζουμε την πρόοδο που έχει συντελεστεί μέχρι σήμερα.


2.       Στην τελευταία συνάντηση με την τρόικα υπήρχε η αίσθηση μιας ηγετικής ομάδας που προσπαθεί να αποφύγει τη συζήτηση των καυτών εργασιακών θεμάτων. Είστε έτοιμοι να απαντήσετε με συγκεκριμένα επιχειρήματα στα ζητήματα που με έμφαση θέτει η τρόικα?
Δεν υπάρχει καμιά διάθεση αποφυγής. Δεν είμαι άνθρωπος που κρύβεται, που αποφεύγει τις προκλήσεις και τα δύσκολα. Και θα εξηγήσω ακριβώς τι εννοώ.
Τα συγκεκριμένα θέματα και, γενικότερα, οι όποιες αλλαγές στην αγορά εργασίας με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, συζητούνταν και στα δυο αυτά χρόνια από την είσοδο μας στο μηχανισμό χρηματοδότησης και πολύ παλαιότερα. Είναι μια συζήτηση για την ευελιξία στην εργασία που ουσιαστικάέχει ανοίξει εδώ και δύο δεκαετίες, από τις αρχές της δεκαετίας του ’90.
Εντούτοις, παρότι ήταν εμφανείς μια σειρά από θεσμικές και διοικητικές αγκυλώσεις που εμπόδιζαν την κινητικότητα της εργασίας, υπέσκαπταν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και διαμόρφωσαν μια κατακερματισμένη αγορά εργασίας που παρήγαγε ανισότητες και αποκλεισμούς, έγιναν ελάχιστες και αποσπασματικές παρεμβάσεις. Και αυτές, δυστυχώς, στο «περιθώριο» της αγοράς εργασίας επιβαρύνοντας κατά κύριο λόγο τους «εκτός των τειχών», τους αδύναμους της αγοράς εργασίαςΉταν εμφανές το κρίσιμο έλλειμμα μεταρρυθμιστικής κουλτούρας, πολιτικής και κοινωνικής, αλλά και μια δαιμονοποίηση οποιασδήποτε αλλαγής. Έτσι, φτάσαμε στο σήμερα, στην εκτόξευση της ανεργίας που αγγίζει πλέον όλους, απόρροια όχι μόνο της βαθύτατης ύφεσης, αλλά και των διαρθρωτικών στρεβλώσεων της οικονομίας. .
Έπρεπε όλοι να γνωρίζουμε ότι σε έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς, η ακινησία και η αδράνεια είναι ο ασφαλέστερος δρόμος για την αποτυχία.Αυτή είναι η ιστορική ευθύνη που καταλογίζω, πρώτα και κύρια στο ίδιο το πολιτικό σύστημα.   
Σήμερα, λοιπόν, αυτό που με ενοχλεί είναι η εικόνα μιας χώρας που πληρώνει το τίμημα της αναβλητικότητας, αναγκαζόμενη να νομοθετεί και να παρεμβαίνει σε ένα τόσο κρίσιμο κοινωνικά πεδίο, δηλαδή στην αγορά εργασίας και στην απασχόληση, με τη μορφή τυπικής συμμόρφωσης σε μιαεπιβαλλόμενη λίστα ελέγχου.
Πρέπει, πλέον, να κινηθούμε με δικό μας μεταρρυθμιστικό βηματισμό και σχεδιασμό. Χρειάζεται η αγορά εργασίας να ισορροπήσει ξανά, να ωριμάσουν οι επιπτώσεις των αλλαγών που ήδη έχουν γίνει, να συζητήσουμε ειλικρινά – και όχι προσχηματικά όπως στο παρελθόν - με τους κοινωνικούς εταίρους τι επιπλέον αλλαγές χρειάζονται και να αποφασίσουμε συνειδητά τι και πως θα το κάνουμε.


3.       Ποια είναι η γνώμη σας, οι αλλαγές που εισηγείται η τρόικα στα εργασιακά συνδέονται με το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας ή οδηγούν σε ασιατοποίηση της εργασίας, δηλαδή σε ένα  οικονομικό μοντέλο εντάσεως εργασίας ?
Κατανοώ απόλυτα τον διάχυτο στην κοινωνία εκνευρισμό. Οι απώλειες των εργαζομένων - και ιδιαίτερα των μισθωτών - είναι μεγάλες, ο αριθμός των ανέργων πρωτοφανής, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα για το μέλλον κυρίαρχη.
Ωστόσο, στη δημόσια συζήτηση για τα εργασιακά ζητήματα, επικρατεί συχνά μια τάση υπερβολής και δραματοποίησης. Εκείνο που με φοβίζει δεν είναι η «κινεζοποίηση», ούτε τέτοιο σκοπό έχει κανείς ούτε πρόκειται ποτέ να συμβεί. Πιο πολύ με τρομάζει ο λαϊκισμός και η δημαγωγία που εξακολουθούν να ηγεμονεύουν στο δημόσιο διάλογο.
Από εκεί και πέρα, προφανώς το υπόδειγμα οικονομικής ανάπτυξης που θέλουμε - και προσπαθούμε για αυτό - βασίζεται στον ανταγωνιστικό δυναμισμό των εξωστρεφών κλάδων δραστηριότητας, την αναβάθμιση του τεχνολογικού περιεχομένου της παραγωγικής βάσης της οικονομίας, τη διαμόρφωση ευέλικτων και ποιοτικών θεσμών, την καλά αμειβόμενη και αξιοπρεπή εργασία.
Για να το πετύχουμε όμως αυτό, πρέπει να περάσουμε αυτόν τον κάβο, αυτή την επώδυνη φάση δημοσιονομικής προσαρμογής. Και, κυρίως, να παραμείνουμε στην ευρωπαϊκή οικογένεια.


4.       Πρόκειται να νομοθετήσετε ξανά το «πάγωμα» του κατώτατου μισθού, όπως πολλοί εκτιμούν;
Δεν γνωρίζω από πού προέκυψε αυτή η εκτίμηση. Εκείνο που γνωρίζω είναι ότι με το νομοθέτημα του Φεβρουαρίου αυτού του χρόνου, ορίστηκε ότιοι κατά 22% μειωμένες κατώτατες αμοιβές ισχύουν μέχρι το τέλος του μεσοπρόθεσμου προγράμματος. Εμείς από την πλευρά μας και εάν, φυσικά, οι συνθήκες της οικονομίας το επιτρέψουν, θα εξετάσουμε ενδεχομένως και ενωρίτερα τη δυνατότητα αύξησης αυτού του κατώτατου μισθού. 
Και επειδή ακούστηκαν πολλά τον τελευταίο καιρό που υποκρύπτουν κάποια σύγχυση, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι αυτό που έχουμε υποχρέωση ως χώρα να κάνουμε -και αυτό συμφωνήθηκε ήδη από τις αρχές του χρόνου - είναι να διαμορφώσουμε, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ένα νέο μηχανισμό προσδιορισμού του κατώτατου μισθού σε εθνικό επίπεδο, στον οποίο θα έχει αποφασιστικότερο ρόλο και το κράτος. Με διαφορετικά λόγια, μας ζητήθηκε κάτι που ισχύει στη συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών, όπου υφίσταται ο θεσμός του κατώτατου μισθού. Τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο.


5.       Θα μπορέσουν τα μεγάλα Ταμεία να καταβάλουν τις συντάξεις στους ασφαλισμένους μέχρι το τέλος του έτους?
Η πορεία των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων τους τελευταίους μήνες, ο εξορθολογισμός της λειτουργίας τους, οι εξοικονομήσεις από τον έλεγχο και τον περιορισμό των πλασματικών συντάξεων και τα μέτρα μείωσης της εισφοροδιαφυγής που ήδη αρχίζουν να αποδίδουν, εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη καταβολή των συντάξεων.


6.       Αν κρίνουμε από τις περικοπές συντάξεων και επιδομάτων,  το πακέτο των μέτρων που καλείται να σηκώσει το υπουργείο Εργασίας, οι συνταξιούχοι και οι ασφαλισμένοι, είναι ιδιαίτερα βαρύ. Πιστεύετε ότι θα το αντέξει η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή?
Πράγματι, το Υπουργείο Εργασίας σηκώνει μεγάλο βάρος στη διαμόρφωση του πακέτου συνολικών εξοικονομήσεων ύψους 11,5 δις. Και πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτό το «πακέτο» ήταν υποχρέωση της χώρας ήδη από το Φεβρουάριο που υπογράφηκε ο ν.4046/2012. Από τότε ήταν δεσμευμένη και η συμμετοχή του υπουργείου Εργασίας. Εξάλλου το ειδικό βάρος της συνταξιοδοτικής δαπάνης στο σύνολο των δημοσιονομικών δαπανών ήταν,κυρίως τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα υψηλό.
Από την πλευρά μας καταβάλλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια, μια εξαιρετικά δύσκολη προσπάθεια, ούτως ώστε τα μέτρα να είναι ισορροπημένα και δίκαια. Σε κάθε περίπτωση, τον τελικό λόγο έχουν οι τρεις αρχηγοί να αποφασίσουν ποιες από τις εναλλακτικές δυνατές προτάσεις θα υιοθετήσουν.
Το κρίσιμο διακύβευμα, πάντως, αυτή τη στιγμή είναι η συνέχιση της χρηματοδότησης. Και τα μέτρα αυτά, όσο σκληρά και αν είναι – και πράγματι είναι – συνδέονται άμεσα και καθοριστικά με την παραμονή μας στο ευρώ. Θέλω να πιστεύω ότι όλοι θα φανούμε αντάξιοι απέναντι σε αυτό το ιστορικό δίλημμα.


7.       Παρατήρησα ότι το τελευταίο διάστημα δώσατε ιδιαίτερη σημασία στο ζήτημα της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών και, γενικότερα, του μη μισθολογικού κόστους.
Είναι, νομίζω, κοινά αποδεκτό ότι η μείωση του μη μισθολογικού κόστους, είτε με τη μορφή των διοικητικών και γραφειοκρατικών εμποδίων είτε με τη μορφή των εργοδοτικών εισφορών, αποτελεί κρίσιμο πεδίο για την απελευθέρωση του δυναμισμού δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και την προαγωγή της επιχειρηματικότητας.
Καταρχήν, εκτιμώ ότι η κωδικοποίηση - απλοποίηση της εργατικής νομοθεσίας, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της οποίας περνάει μέσα και από τον κοινωνικό διάλογο, θα βελτιώσει θεαματικά τις επιδόσεις στη δημιουργία απασχόλησης. Είμαστε της άποψης ότι στην αγορά εργασίας χρειάζονται λίγες, απλές και αξιόπιστες ρυθμίσεις που ισχύουν για όλους. Και όχι διάσπαρτες, αποσπασματικές, αντιφατικές και ενίοτε πελατειακές ρυθμίσεις που συνεπάγονται υψηλό κόστος συμμόρφωσης των εργοδοτών.  
Από την άλλη, ο σχεδιασμός μας περιλαμβάνει πράγματι τη σταδιακή μείωση των εργοδοτικών εισφορών, μέχρι και τις 5 ποσοστιαίες μονάδες. Είναι κάτι που μπορούμε να το πετύχουμε εν μέρει μέσω της επανεξέτασης συγκεκριμένων εισφορών που αντιστοιχούν σε παροχές αδρανείς ή που μπορούννα περικοπούν (π.χ. εισφορές υπέρ κάποιων κλάδων του ΟΑΕΔ). Κυριότερα, όμως, μέσω της διεύρυνσης της εισφοροσυλλεκτικής βάσης, όπως π.χ. με το νέο μηχανισμό που δημιουργούμε σε συνεργασία με την Task Force για την ενιαία είσπραξη φόρων και εισφορών, την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας, την επέκταση του εργοσήμου, κ.λπ. 

8.       Τι σκοπεύετε να κάνετε με το εργόσημο;
Ο επανασχεδιασμός και η επέκταση του εργοσήμου και σε άλλους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα. Θεωρούμε ότι αυτός ο νέος θεσμός που έχει εισαχθεί ήδη από το 2010 είναι καταρχήν σωστός και μπορεί να αποβεί –με κάποιες τροποποιήσεις - ιδιαίτερα ωφέλιμος, αφού θα ενσωματώσει στους κανόνες και τις υποχρεώσεις της επίσημης οικονομίας χιλιάδες εργαζόμενους σε δραστηριότητεςπεριστασιακού χαρακτήρα και εκτεταμένης εισφοροδιαφυγής π.χ. εργαζόμενους σε καλλιτεχνικές δραστηριότητες, σποραδική προώθηση πωλήσεων, διανομή εντύπων, delivery, κ.λπ.
Το εργόσημο θα έλεγα είναι μια μοναδική ευκαιρία να καταστήσουμε ξανά ελκυστική τη νόμιμη και ασφαλισμένη εργασία.

9.       Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την καταπολέμηση της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας;
Δεν νομίζω να υπάρχει αμφιβολία ότι η αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία είναι «πληγή» στο σώμα της οικονομίας. Μειώνει τα δημόσια έσοδα, αποδυναμώνει το ασφαλιστικό σύστημα, νοθεύει τον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων και, κυρίως, παραβιάζει βασικά δικαιώματα των εργαζομένων. Αποτελεί ουσιαστικά «οικονομικό έγκλημα».
Οι ευθύνες δεν ανήκουν αποκλειστικά σε όσους συμμετέχουν σε μια παράβαση. Αναγνωρίζω ότι η ίδια η πολιτεία πρέπει πρώτη να άρει τα κίνητρα που ωθούν κυρίως τους εργοδότες – ενίοτε και τους εργαζόμενους - σε πρακτικές μαύρης εργασίας. Για αυτό το λόγο, εκτιμώ ότι η απλοποίηση της νομοθεσίας και η σταδιακή ελάφρυνση της φορολογικής επιβάρυνσης της εργασίας είναι κρίσιμη προτεραιότητα.
Από εκεί και πέρα, αποδίδω ιδιαίτερη σημασία στην αναβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και την αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε μορφής παραβατικότητας στην αγορά εργασίας. Καταρχήν με ενίσχυση του συμφιλιωτικού του ρόλου, αλλά και με αυστηρές κυρώσεις σε υποτροπιάζουσες περιπτώσεις και, κυρίως, με τη θεσμική θωράκιση των στελεχών του στο πρότυπο του ΣΔΟΕ. Δρομολογήσαμε μάλιστα, σε συνεργασία με τον υπουργό Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη κ. Δένδια τη συνδρομή της Οικονομικής Αστυνομίας για να επικουρήσει συμπληρωματικά το δύσκολο έργο των επιθεωρητών εργασίας στον εντοπισμό της αδήλωτης εργασίας.
Bookmark and Share
Blog Widget by LinkWithin

Δεν υπάρχουν σχόλια :